Obecnie bardzo ci臋偶ko jest wyobrazi膰 sobie normalne funkcjonowanie bez sprz臋t贸w elektronicznych. Innowacyjne techniki komputerowe s膮 rozbudowywane z miesi膮ca na miesi膮c, a tablety, telefony oraz laptopy zast臋puj膮 d艂ugopisy i kartki papieru. Mimo tego zapotrzebowanie na us艂ugi poligraficzne nie s艂abnie i co wi臋cej – zak艂ady poligraficzne niemal p臋kaj膮 w szwach od setek powierzonych im dzia艂a艅. Druk by艂 i b臋dzie potrzebny ludzko艣ci – przecie偶 nic tak nie satysfakcjonuje, jak pi偶mowy zapach 艣wie偶o wydrukowanej ksi膮偶ki. Czym jest poligrafia i jak przebiegaj膮 poszczeg贸lne etapy drukowania materia艂贸w?
Czym charakteryzuje si臋 poligrafia?
Poligrafia to nic innego, jak dzia艂 gospodarki zajmuj膮cy si臋 wszystkimi procesami zwi膮zanymi z drukowaniem i powielaniem materia艂贸w na skal臋 przemys艂ow膮. Z drukiem wi膮偶e si臋 przede wszystkim wytwarzanie wyrob贸w zar贸wno nieoprawionych, jak i oprawionych. Przemys艂 poligraficzny jest 艣ci艣le zwi膮zany z produkcj膮 ksi膮偶ek, wizyt贸wek, czasopism, plakat贸w, ulotek i r贸偶nego rodzaju opakowa艅. Odgrywa r贸wnie偶 kluczow膮 rol臋 w marketingu i innych formach reklamy. Nale偶y wspomnie膰, 偶e wyr贸偶nia si臋 dwa g艂贸wne procesy poligraficzne – przygotowanie druku i prace introligatorskie.
Poligrafia dawniej i dzi艣
Obecnie proces produkowania ksi膮偶ek i tworzenie odbitek drukarskich jest wykonywany za pomoc膮 specjalnych maszyn, aczkolwiek warto u艣wiadomi膰 sobie, 偶e kiedy艣 wygl膮da艂o to nieco inaczej.
To w艂a艣nie Janowi Gutenbergowi zawdzi臋czamy opracowanie pierwszej praktycznej metody drukarskiej. Ten cz艂owiek w XV wieku dokona艂 odkrycia, kt贸re odmieni艂o dzieje ludzko艣ci. Istot膮 jego wynalazku by艂o zastosowanie ruchomych czcionek, co w konsekwencji doprowadzi艂o do wzrostu ilo艣ci produkowanych ksi膮偶ek, polepszenie czytelno艣ci i obni偶enie cen wszelkich publikacji. Analogicznie – to przedsi臋wzi臋cie przyczyni艂o si臋 do tego, 偶e literatura sta艂a si臋 powszednie dost臋pna, a informacje rozprzestrzenia艂y si臋 w b艂yskawicznym tempie. Opatentowanie odlewania czcionek z wymiennych matryc przyspieszy艂o r贸wnie偶 rozw贸j edukacji. Niemniej jednak 贸wcze艣nie drukowanie uwa偶ano jako rzemios艂o bardzo czasoch艂onne, drogie i trudne.
Na przestrzeni lat wiele si臋 zmieni艂o. Wsp贸艂cze艣nie technika grafiki i poligrafii cyfrowej wygl膮daj膮 zupe艂nie inaczej. Aktualnie bran偶a drukarska wykorzystuje nowoczesne technologie i innowacyjne maszyny offsetowe, dzi臋ki kt贸rym przygotowanie materia艂贸w do druku i tworzenie projekt贸w graficznych jest znacznie prostsze. Precyzyjne urz膮dzenia introligatorskie zapewniaj膮 p艂ynny przebieg publikacji tre艣ci cyfrowych, co sprawia, 偶e drukowanie jest ta艅sze, szybkie i og贸lnodost臋pne.
Etapy prac poligraficznych
Nale偶y zaznaczy膰, 偶e us艂ugi poligraficzne dotycz膮 nie tylko samego drukowania. Ca艂y proces, zwi膮zany z tworzeniem i powielaniem dzie艂 na skal臋 przemys艂ow膮, obejmuje trzy g艂贸wne etapy:
- Prepress (przygotowanie materia艂贸w do drukowania) – polega na dok艂adnym opracowaniu tre艣ci i grafiki. Obejmuje stworzenie projektu, obr贸bk臋 tekstu, a tak偶e przygotowywanie formy drukowej, czyli matrycy, dzi臋ki kt贸rej maszyny b臋d膮 w stanie przenie艣膰 obraz na kt贸ry艣 z wybranych materia艂贸w drukarskich.
- Press (w艂a艣ciwy druk) – uwzgl臋dnia naniesienie farby na dany materia艂 poligraficzny za pomoc膮 formy drukowej lub przy u偶yciu technik bezformowych. W sk艂ad tego procesu wchodzi r贸wnie偶 kopiowanie oryginalnego projektu.
- Postpress (wyko艅czenie druku) – jest to og贸艂 czynno艣ci zwi膮zany z uszlachetnieniem i wyko艅czeniem wydrukowanych materia艂贸w. W introligatorni wykonuje si臋 mi臋dzy innymi pakowanie, klejenie, laminowanie, ci臋cie, oprawianie, bigowanie i sk艂adanie.
Poligrafia cyfrowa – techniki drukowania
Technik grafiki i poligrafii cyfrowej w trakcie wykonywania swojej pracy ma do wyboru wiele metod drukowania. Podstawowy podzia艂 wyr贸偶nia:
- Druk p艂aski – najpopularniejsza technika, kt贸ra polega na u偶yciu r贸wnej matrycy. Takie dzia艂anie sprawia, 偶e miejsca drukuj膮ce, jak i niedrukuj膮ce s膮 na tym samym poziomie. Warto r贸wnie偶 doda膰, 偶e ta metoda wykorzystuje technik臋 fotoelektryczn膮 oraz 艣wietln膮.
- Druk wypuk艂y – jest to najstarsza technika druku, u偶ywana najcz臋艣ciej do wytwarzania piecz膮tek.
- Druk wkl臋s艂y – ta metoda wymaga du偶ej precyzji, poniewa偶 polega na zebraniu farby z miejsc niedrukuj膮cych za pomoc膮 specjalnego narz臋dzia – rakli, a nast臋pnie na艂o偶eniu jej na wybrany materia艂.
Wykonanie prac graficznych zale偶y przede wszystkim od r贸偶nych technik drukowania. Obecnie korzysta si臋 z maszyn cyfrowych i offsetowych lub urz膮dze艅 do tampodruku, 艣wiat艂odruku, sitodruku lub druku fleksograficznego. Du偶ym uznaniem w艣r贸d odbiorc贸w cieszy si臋 tak偶e druk solwentowy. Nie bez znaczenia jest kolor, kt贸ry ostatecznie b臋dzie naniesiony na materia艂. Aby rzeczywisty nadruk odzwierciedla艂 kolor z projektu, stosuje si臋 wzorniki kolor贸w.
Drukowanie cyfrowe – zastosowanie
Firmy 艣wiadcz膮ce us艂ugi z zakresu poligrafii zajmuj膮 si臋 przede wszystkim drukiem ksi膮偶ek, przygotowaniem materia艂贸w reklamowych, promocyjnych i informacyjnych. Drukarnie wykonuj膮 wizyt贸wki, broszury, zaproszenia, kalendarze, notesy i wiele innych. Tworz膮 tak偶e zadrukowania pude艂ek i opakowa艅 dla r贸偶nych produkt贸w np. kosmetyk贸w.
Jak ju偶 wspomniano, zak艂ady poligraficzne trudni膮 si臋 r贸wnie偶 wyko艅czeniem dzie艂, dlatego laminowanie, przecinanie lub wykonywanie projekt贸w wed艂ug indywidualnych preferencji klient贸w nie jest im obce.
Podsumowuj膮c
Od czasu, kiedy Jan Gutenberg opatentowa艂 odlewanie czcionek z wymiennych matryc, zmieni艂o si臋 偶ycie ludzi. Mo偶na 艣mia艂o rzec, 偶e jego przedsi臋wzi臋cie zapocz膮tkowa艂o epok臋 czytelnictwa. Obecnie istnieje wiele drukarni, kt贸re oferuj膮 us艂ugi na wysokim poziomie. Nie ulega w膮tpliwo艣ci, 偶e poligrafia ma ogromny wp艂yw na gospodark臋, a zadrukowane materia艂y zawsze b臋d膮 cenione.