Dokładny kolor to pojęcie, które odnosi się do precyzyjnego postrzegania i
reprezentacji kolorów. Aby zrozumieć, co to jest, musimy najpierw zrozumieć,
jak nasze oczy postrzegają kolor.
Jak kolor widzi ludzkie oko
W naszym oku istnieją dwa rodzaje komórek odpowiedzialnych za postrzeganie
kolorów: pręciki i czopki. Czopki, które są wrażliwe na kolory, działają
najlepiej w jasnym świetle i występują w trzech formach, które różnią się
długością fal absorbowanego światła. Pręciki natomiast są wrażliwe na intensywność
światła i umożliwiają odróżnianie i wykrywanie obiektów w ciemności.
Percepcja koloru wymaga światła. Gdy światło pada na przedmioty, część jest
absorbowana, a część odbijana. Uzyskany kolor widziany przez widza wynika z
odbitych długości fal. Długości fal, które mogą być widoczne dla ludzkiego oka,
należą do widzialnej części spektrum elektromagnetycznego.
Modele barw
Jednakże, postrzeganie koloru jest subiektywne i może różnić się między
osobami. Dlatego potrzebujemy metod ilościowych, aby precyzyjnie komunikować i
dokumentować kolor obiektów. Przestrzeń koloru to termin, którego używamy do
zbiorczego definiowania zakresu kolorów wyświetlanego na monitorach,
wytwarzanego przez drukarki lub rejestrowanego przez aparaty. Często używane
przestrzenie kolorów to RGB, CMYK, HSV, CIEXYZ, CIELab*.
Prawdziwy kolor, a następnie odzwierciedlenie dokładnego koloru oryginalnego
obrazu w rzeczywistości, jest kluczowym celem w wielu dziedzinach, takich jak
fotografia, projektowanie, przetwarzanie obrazu czy branża tekstylna.
Standard kolorystyczny
W 1913 r. Międzynarodowa Komisja Oświetleniowa (CIE) zdefiniowała wartości trójbodźca (wartości XYZ) służące do ilościowego określania kolorów, które ludzie są zdolni postrzegać. Wartości XYZ są konstruowane przez pomnożenie następujących trzech atrybutów: rozkład mocy spektralnej źródła światła, odbicie obiektu oraz funkcje standardowego obserwatora do opisu cech ludzkiego układu wzrokowego. Gdy kolor A i kolor B mają te same wartości XYZ, możemy powiedzieć, że są to te same kolory.
Definiowanie kolorów w wartościach liczbowych ma również zaletę łatwego wyrażania kolorów w schemacie z układem współrzędnych, tworząc przestrzeń koloru. Na przykład, schemat chromatyczności xy CIE 1931 reprezentuje wszystkie kolory, które ludzie są zdolni postrzegać. Jednakże, nie odzwierciedla on wrażliwości ludzkiego układu wzrokowego. Dlatego w 1976 r. zaproponowano schemat chromatyczny u’v’ do odzwierciedlenia odczuć ludzkiego układu wzrokowego.
Podsumowanie
Dokładny kolor to nie tylko to, co widzimy, ale także sposób,
w jaki jest on reprezentowany i komunikowany. Dzięki naukowym metodom
kwantyfikacji koloru, takim jak wartości XYZ i przestrzenie kolorów, możemy
precyzyjnie definiować i komunikować kolory, co jest kluczowe w wielu
dziedzinach, od fotografii i projektowania po przetwarzanie obrazu i branżę
tekstylną.
Ponadto, dokładne kolory mają kluczowe znaczenie dla jakości obrazu w
technologii wyświetlania. Monitory, telewizory i projektory muszą być w stanie
wiernie odwzorować kolory, aby zapewnić optymalne doświadczenia dla
użytkowników. Dlatego producenci tych urządzeń często korzystają z
zaawansowanych technologii kalibracji kolorów i standardów przestrzeni kolorów,
takich jak sRGB i Adobe RGB, aby zapewnić dokładność kolorów.
Wreszcie, warto zauważyć, że dokładność kolorów jest nie tylko kwestią
technologii, ale także percepcji. Każdy z nas może inaczej postrzegać kolory, a
to, co dla jednej osoby wydaje się być „dokładnym” kolorem, może być
inaczej postrzegane przez inną osobę. Dlatego ważne jest, aby zawsze brać pod
uwagę kontekst i odbiorcę.